Батыс елдері Қытайдың Арктикадағы іс-әрекетіне әлдеқашан дабыл қағып, Бейжіңнің аймақтағы экономикалық ықпалы оның саяси ықпалын күшейтеді деп қауіптенген
Қытай мен Ресей «полярлық жібек жолын» құруды армандайды, деп жазады The Economist. Солтүстік теңіз жолы арқылы Шанхайдан Гамбургке тауарларды жеткізу Суэц каналы арқылы екі есе көп уақытты алады. Бірақ Украинадағы қақтығыс Батысқа бұл жоспарды бұзуға негіз болды, деп хабарлайды Sarbaz.kz.
Арктикалық шеңберден солтүстікке қарай төрт жүз шақырым жерде, Норвегияның Киркенес портында, олардың қалашығы маңызды теңіз орталығына айналады деп үміттенетін армандаушылар әлі де бар. Олар өздерін жаһандық жылыну мен Сібір жағалауындағы мұздың еруінің арқасында мүмкін болған Қытайдан Еуропаға жаңа, жылдамырақ теңіз жолының батыс шеті деп санайды. Алайда қазір Украинада ұрыс жүріп жатқандықтан, бұл жоспарлар іске аспайтын сияқты. Қытайдың Ресейге қолдау көрсетуі Батыстың азиялық державаның «полярлық жібек жолын» құру жоспарына деген сенімсіздігін арттырады. Бірақ Қытайдың Арктикадан кетуге ниеті жоқ. Бейжің мұны әлі де ықпалын арттырып, аймақтың бай табиғи ресурстарын пайдалану мүмкіндігі ретінде қарастырады.
Арктикадағы климаттың өзгеруі және геосаясат
Климаттың жылынуы Арктикада бірте-бірте жаңа көлік мүмкіндіктерін ашуда, бірақ геосаясат аймақты одан да жылдам өзгертуде. Ресей шекарасынан небәрі 15 минуттық жерде орналасқан Киркенес мұны қатты сезінеді. Туристерді «Камчатка краб сафарилері» қызықтырады, бірақ орыстар енді Киркенеске келмейді. Мамыр айында Норвегия шекараның арғы жағындағы туристер үшін шекара өткелін жауып тастады, ал Украинадағы қақтығыс қаланың жұмысын тоқтатты.
Мұндай жағдайда 2017 жылы ұсынылған қытайлық «Полярлық Жібек жолы» жобасының дамуын елестету қиын. Солтүстік теңіз жолы арқылы Шанхайдан Гамбургке жүк тасымалдау Суэц каналы арқылы шамамен 35 күнмен салыстырғанда небәрі 18 күнді алады. Киркенес Қытайдан контейнерлік кемелерді қабылдайтын алғашқы мұзсыз порт ретінде өзін жарнамалады. Ол жерден ауыстырып тиегеннен кейін жүк басқа еуропалық порттарға немесе пойызбен жөнелтіледі - бұл одан да жылдам.
