Насыбайдың денсаулыққа қандай зияны бар?
Қазақстанның Ішкі істер министрлігі 2,5 тоннадан астам насыбай тәркіледі, оның басым бөлігі Астанада табылды. Бұл туралы Sarbaz.kz тілшісі Kursiv.media басылымына сілтеме жасап хабарлайды.
Полицейлер Қазақстанда 2,5 тоннадан астам насыбай тәркіледі, оның 2 тоннасы Астанадан табылды. Бұл темекі бұйымын сатқандарға қазір 92 мың теңге көлемінде айыппұл салынып жатыр, деп мәлімдеді Ішкі істер министрлігі.
Бұған дейін Қасым-Жомарт Тоқаев насыбайды «пайдаланғаны» үшін қылмыстық жауапкершілікке тарту мәселесі қарастырылатынын мәлімдеген. Ішкі істер министрлігі жазаға қатысты мәліметтерді әзірге жариялаған жоқ.
Қазақстанда 2015 жылдан бастап шегілмейтін темекі өнімдерін, оның ішінде насыбайды әкелуге, өндіруге және сатуға тыйым салынды. Кері жағдайда 25 АЕК (92 мың теңге) көлемінде айыппұл салуға әкеп соғады.
«Қазіргі уақытта полицейлер шегілмейтін темекі өнімдерін сатудың 900-ге жуық фактісін (870) анықтады, 2,5 тоннадан астам насыбай тәркіленді. Мысалы, Астанада насыбай шығаратын жерасты цехында полицейлер өнімнің 2 тоннасын тәркіледі», – деп хабарлады ІІМ.
Полицейлердің осыншама насыбайды қай кезеңде тауып, тәркілегені айтылмайды.
Денсаулық сақтау министрлігі насыбайдың негізгі компоненттері ұсақталған темекі және кальций гидроксиді (гидратталған немесе өшірілген әк) екенін мәлімдеді. Бұл қоспаға өсімдік күлі, өсімдік майы, кептірілген жемістер, дәмін жақсарту үшін хош иістендіргіштер, сондай-ақ жануарлардың нәжісі қосылады.
Насыбайдағы никотиннің жоғары концентрациясы күшті никотиндік тәуелділіктің дамуына әкеледі.
«Насыбайды тұтыну денсаулыққа ауыр зардап әкелуі мүмкін. Мысалы, ауыз қуысының шырышты қабығының күйіп қалуы, созылмалы ойық жараға, қызыл иектің, тістердің ауруларына, көмей, тіл, өңеш және ұйқы безінің қатерлі ісігінің дамуы. Сол сияқты жұқпалы аурулардың дамуы насыбайдың құрамындағы жануарлардың нәжістеріне байланысты паразиттік инфекцияларға әкеледі. Бұл ары қарай жүрек-қан тамырлары ауруларының дамуына ықпал етуі мүмкін, сонымен қатар ерлер мен әйелдердің балалы болу функцияларына кері әсері бар», – делінген министрлік жауабында.
Биыл наурызда Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев насыбай қолданатындарды айыптады. Оның пікірінше, бұл «ең зиянды және ұят әдеттердің бірі».
«Қазір – 21 ғасыр, жоғары технология мен жасанды интеллекті қарқынды дамыған заман. Ал біздің азаматтарымыз аузына насыбай салып, қақырып түкіріп жүреді. Бұл не деген масқара. Осы жағымсыз қылықты ата дәстүрі санайды. Шын мәнінде бұл барып тұрған мәдениетсіздік. Оны тоқтату керек. Жалпы насыбай өндіріп, таратқаны үшін заң жүзінде белгіленген жауапкершілік тым төмен. Қазір осыған қатысты заңдарға түзету енгізу мәселесі қарастырылып жатыр. Онда вейп қана емес, насыбай таратқан үшін де қылмыстық жауапкершілікке тарту көзделген. Бұл қадам насыбайға толық тыйым салуға мүмкіндік береді», – деді Президент.
Ішкі істер министрлігі тыйымды бұзғандарға ұсынылатын жаза туралы ақпаратты әзірге жариялаған жоқ.
Қаңтар айының соңында Мәжіліс заң жобасын мақұлдады, оған сәйкес вейптерді сатқаны үшін ең жоғары жаза – 50 тәулікке дейін қамауға алу, ал әкелу және тарату үшін – екі жылға дейін бас бостандығынан айыру қарастырылған. Құжат Сенаттың қарауына жіберілді. Наурызда сенаторлар заң жобасын мәжілісмендерге қайтарып, шегілмейтін темекі өнімдері мен вейптерді жарнамалауға тыйым салатын нормаларды қосуды сұраған болатын.
Президент сөз сөйлер алдында бірер күн бұрын Мәжілісте насыбай мәселесі көтерілді. Депутат Жарқынбек Амантайұлы бұған Қазақстанда толық тыйым салу тақырыбын қозғаған болатын.
