Іле Алатауының етегіндегі топырақтың жылжымалдылығы тым жоғары
Алматыда тыйым салынғанына қарамастан, тау бөктеріндегі аумақтарда құрылыс салу қарқынды жүріп жатыр. Өткен ғасырда бұл аймақ сел мен көшкін қаупі жоғары рекреациялық аймаққа жататын және мұнда құрылыс салуға тыйым салынған. Бірақ 80-ші жылдары Іле Алатауының етегінде саяжай учаскелері пайда бола бастады, ал 90-шы және 2000-шы жылдары – коттедждер, клубтар мен таунхаустар бой көтерді. Бұл ретте құрылыс жүргізуде бұзушылықтар жиі анықталатын: осыған байланысты беткейлерде жартастар пайда болды, бұл ауданның барлық тұрғынына қауіп төндіреді, деп хабарлайды Sarbaz.kz тілшісі Currenttime.tv материалына сілтеме жасап.
Алматы қалалық мәслихатының депутаты Тимур Елеусізов көп жылдар бойы тау бөктерлеріндегі ретсіз құрылыс мәселесін көтеріп келеді. Бірақ оның айтуынша, шенеуніктер тау бөктеріне қоныстанудың қаупін түсінбейді немесе оны проблема санамайды.
Депутат мынаны ескертеді: бұл маңайдан жылжымайтын мүлік сатып алатын адамдар өздеріне ғана емес, сонымен бірге ертерек көшіп келгендерге де қауіп төндіреді. Іле Алатауының етегіндегі топырақ тым жылжымалы және мұнда кез келген уақытта көшкін болуы мүмкін.
«Біз желілердің қаншалықты тоқтаусыз жұмыс істейтінін байқаймыз. Салдарынан су, кәріз жүйесінде ақаулар пайда болады. Міне, сулы қабат – ең қауіпті. Егер сіз бүкіл жеке секторды, қазір салынып жатқан саяжай массивін алып қарасаңыз, онда үйлердің көпшілігінде септиктер бар. Септиктер арқылы тек төменгі қабатты су басады. Ал жаңа үй иелері қазып жатқан ұңғымалар 50, 100 метр тереңдікке салынады. Ал ол жерде тасты төменнен шайып жатыр», - дейді Тимур Елеусізов.
Жақында болған қайғылы оқиғадан кейін тау бөктеріндегі аудандарда құрылыс қаупі туралы тағы да мәселе көтерілді. Ақпан айының басында Алматыда су құбыры жарылып, нәтижесінде ылғалды топырақ жылжып, үйлердің бірін басып қалды. Салдарынан бүтін бір отбасы қаза болды.
Алматы билігі тау бөктеріндегі құрылыс тиісті бақылаусыз жүргізіліп жатқанын мойындайды. Әкім Ерболат Досаевтың айтуынша, рұқсаттар автоматты түрде беріледі, ал үйлерге коммуналдық желілерді тарту көптеген мәселе туғызады. Сонымен қатар, көбінесе құрылыс салушылар учаскенің мақсатын жеке тұрғын үй құрылысынан көппәтерлі тұрғын үй кешендерінің құрылысына еш қиындықсыз өзгерте алады. Мегаполис басшысы мұндай жағдайға енді жол берілмейтінін айтты. Ал Алматының жаңа бас жоспары мен егжей-тегжейлі жоспарлауды түзету аясында барлық тау бөктеріндегі аудандар рекреациялық түрге ауыстырылды. Бұл онда құрылыс салуға тыйым салынады дегенді білдіреді.