Sarbaz.kz

Берлинде неміс философы Иммануил Канттың 300 жылдығына орай мерейтойлық жылдың салтанатты ашылу рәсімі өтті. Бұл туралы Берлин-Бранденбург ғылым академиясы мәлім етті, деп хабарлайды Sarbaz.kz тілшісі.

Іс-шара Пруссия Ғылым академиясының мұрагері болып саналатын және 1786 жылы Кант қабылданған Берлин-Бранденбург ғылым академиясында (Berlin-brandenburgische Akademie der Wissenschaften) өтті.

Салтанатты іс-шарада сөйлеген сөзінде Германияның Федералды канцлері Олаф Шольц неміс философы Канттың «Мәңгілік әлемге» трактаты туралы айтты. Сонымен қатар неміс канцлері Кант туралы ғана емес, Кантты «сүйікті философтарының бірі» ретінде айтып жүрген Ресей президенті туралы да сөз етті. Неміс канцлері Канттың «Калининград символы» болғанынан хабардар. Алайда Шольц неміс философын үгіт-насихат мақсатында қолданатын орыс басшылығының әрекетін «екіжүзділік» деп сынға алды. Бұл туралы DW агенттігі хабарлады.

Неміс канцлері Владимир Путинге Кантқа сілтеме жасауға тыйым салды. Ол Путиннің бұған ешқандай құқығы жоқ деп санайтынын жеткізді.

«Бірақ Путин режимі философ пен оның еңбектерін кез келген жағдайда иемденуге тырысады», - деді Шольц.

Неміс саясаткерінің пікірінше, Ресейдің Кантты иемденуге құқығы жоқ. Өйткені Путиннің Украинадағы соғысы Кенигсбергте туған философтың барлық негізгі тұжырымдарына қайшы келеді.

«Ресейдің 21-ғасырда Украинаға келтірген залалын адамдар, тіпті елестете алмайды», - деді неміс канцлері. «Кант «ешбір мемлекеттің басқа елдің істеріне зорлық-зомбылықпен араласуға құқығы жоқ» деп жазды».

Канцлердің пікірінше, Ресей президентінің Кантқа сілтеме жасауы ақылға қонымсыз. Өз сөзінің қолжазбасы үшін Шольц Ресей президентінің қайшылықты сөздерін де айтып өтті. Оның сөзінше, 2005 жылы Путин неміс ойшылына сілтеме жасап былай деген:

«Кант кез келген мемлекетаралық дауларды соғыс арқылы шешуге үзілді-кесілді қарсы болды».

Ресей президенті Калининград университетінің ғимаратында Иммануил Кантқа арналған мемориалдық тақтаның ашылуында сөйлеген сөзінде Ресей Мемлекетаралық дауларды бейбіт жолмен шешу үшін Канттың ілімін ұстануға тырысатынын айтқан.

Германия канцлері тағы бір сөзінде Владимир Путиннің 2024 жылы Калининградтағы студенттермен кездесуінде айтқан сөзін еске салды. Ресей президенті студенттердің назарына Канттың сөзін мысалға келтірген.

«Өз мүдделерімізді басшылыққа алу және табысқа жету – бұл серіктестеріміздің мүдделеріне құрметпен қарау. Біз мұны істейміз, бірақ біз ешқашан Ресейдің мүдделерін елемеуге жол бермейміз», - деген Путин 2024 жылы Калининградта.

Ұлы неміс философы өзінің туған қаласы Кенигсбергті Ресеймен байланыстыратын деректер кездеседі. Ойшыл 1758 жылы Кенигсбергтің Ресейге кіруін де, 1762 жылы Пруссияға оралуын да естеліктерінде жазып қалдырған.

И.Канттың туғанына 300 жыл толуын мерекелеу туралы Жарлыққа Ресей Федерациясының президенті 2021 жылдың мамыр айында қол қойған. 2024 жылы Путин неміс ойшылын бірнеше рет сөз еткен. Осы жылдың қаңтарында ол өзіне жақын философ-жазушылардың арасында Иммануил Кант бар екенін айтқан. 2013 жылы Ресей президенті Владимир Путин Кантты Калининград облысының символына айналдыруды ұсынған болатын. Содан кейін ол философ тек аймақта ғана емес, бүкіл Еуропа үшін символдық тұлғаға айналды деп айтқан.

Неміс ойшылы Иммануил Кант 1724 жылы Кенигсбергте (сол кездегі Шығыс Пруссия – ред.) дүниеге келген.