Бұл Ресей Федерациясындағы эксперименттік физикаға қатты соққы береді
Еуропалық ядролық зерттеулер ұйымы (CERN) қараша айында кез келген ресейлік ұйыммен байланысты шамамен 500 ғалыммен ынтымақтастықты тоқтатады. Бұл туралы ұйымның ресми өкілі Арно Марсолье мәлімдеді, деп хабарлайды Sarbaz.kz тілшісі DW агенттігіне сілтеме жасап.
Марсолье CERN бұдан былай Ресейден ешқандай қаржы алмайтынын еске салды.
«Біз болашақта Үлкен адронды коллайдеріндегі тапсырмаларды басқа топтарға қабылдауға дайындалып жатырмыз», - деп қосты ол.
CERN – әлемдегі ең ірі жоғары энергетикалық физика зертханасы. Оның қатысушылары 23 мемлекетті құрайды. Ұйымның ең танымал жобасы – Швейцария мен Франция шекарасында орналасқан Үлкен адрон коллайдері, бөлшектер үдеткіші.
Ресей 2018 жылы CERN мүшелігінен бас тартты, бірақ олардың арасындағы тығыз ынтымақтастық жалғасты. 2022 жылы наурызда Ресей Федерациясының Украинаға жасаған ауқымды шабуылынан кейін ұйым Ресейді бақылаушы мәртебесінен айырды, ал 2024 жылы жазда қолданылу мерзімі аяқталғаннан кейін Мәскеу мен Минскімен ынтымақтастық туралы келісімдерді ұзартуға ниеті жоқ екенін мәлімдеді.
Ресей ғылымына қатты соққы
CERN эксперименттеріне қатысатын ресейлік физик анонимділік жағдайында Тhe Insider басылымына ынтымақтастықты тоқтату іс жүзінде Ресей Федерациясында Жоғары энергетикалық эксперименттік физиканың бүкіл саласын жоюды білдіретінін айтты.
«CERN – мұндай ғылым мүмкін болатын әлемдегі жалғыз орын. Коллайдер – бұл жалғыз түрі. Оған қолжетімділік жоқ болса, ғылым да жоқ деген сөз», - деді ол.
The Insider басылымына пікір білдіруші 500-ге жуық ғалымның тек ресейлік университеттер мен институттардың мамандары екенін атап өтті. Алайда оның айтуынша, Дубнадағы Біріккен ядролық зерттеулер институтының 600-ге жуық ғалымы да CERN-мен жұмыс істейді.
«Онымен CERN-де жеке келісім жасалды, ол да аяқталады, бірақ ол туралы шешім әлі қабылданған жоқ», - делінген дереккөз ақпаратында.
Ресей Ғылым академиясының корреспондент-мүшесі, Мәскеу физика-техникалық институтының жоғары энергетикалық физика зертханасының меңгерушісі Тагир Аушев «Ведомости» газетіне берген пікірінде қарым-қатынастың бұзылуынан ғылыми залалдың солай болатынын мәлімдеді. Оның айтуынша, ресейлік мамандар CERN эксперименттеріне айтарлықтай үлес қосты.
